Kto powinien nosić soczewki cylindryczne?
Soczewki cylindryczne, coraz częściej znane jako soczewki toryczne to specjalny rodzaj soczewek kontaktowych przeznaczonych dla osób z astygmatyzmem. Choć wada ta jest zwykle trudniejsza do kontrolowania niż klasyczna krótkowzroczność czy dalekowzroczność, a sami okuliści nie często doradzają wybór soczewek w miejsce okularów korekcyjnych, astygmatycy mogą z powodzeniem postawić na soczewki kontaktowe toryczne i poczuć swobodę jaką daje soczewka bez ryzyka gorszego widzenia. Jak działają takie soczewki, kto powinien je nosić i kiedy warto przestawić się z okularów na soczewki kontaktowe?
Soczewki cylindryczne (toryczne) – ogólna charakterystyka
Dostępne na rynku soczewki kontaktowe różnią się między sobą nie tylko budową (wyróżniamy soczewki miękkie i twarde), ale też mocą czy dopasowaniem do różnych wad wzroku. Podczas gdy te klasyczne, przypominające wycinek kuli soczewki miękkie są tworzone tak by korygowały krótkowzroczność lub dalekowzroczność z taką samą mocą w każdym punkcie soczewki, w przypadku osób z astygmatyzmem rozwiązanie takie nie sprawdza się w ogóle. Właśnie tu powstało zapotrzebowanie na zupełnie inny rodzaj soczewek kontaktowych, bazowanych budową na szkłach cylindrycznych. Mowa oczywiście o soczewkach torycznych.
Soczewki kontaktowe toryczne służą do korekcji astygmatyzmu, któremu może towarzyszyć krótko- lub dalekowzroczność, jednak podstawowym problemem jest nieregularna powierzchnia rogówki powodująca załamywanie się światła pod różnymi kątami zależnie od miejsca padania światła na oko. W przypadku soczewki torycznej (cylindrycznej), jej moc nie jest jednakowa we wszystkich punktach na oku, dlatego też ważne jest jej prawidłowe ułożenie na oku. Podobnie jak w przypadku okularów dla astygmatyków, w przypadku których lekkie przekręcenie oprawki na nosie spowoduje problemy z widzeniem, soczewki cylindryczne muszą posiadać specjalne punkty stabilizujące pozwalające na utrzymanie jej na oku w jednej pozycji.
Kto powinien nosić soczewki cylindryczne?
Jak już zostało powiedziane, soczewki cylindryczne (toryczne) są dedykowane dla osób cierpiących na astygmatyzm – chorobę oczu objawiającą się nieostrym widzeniem w niektórych kierunkach i pod specyficznym kątem patrzenia. Wizualnie chorobę można wytłumaczyć jako problem z widzeniem konkretnych punktów, gdzie linie poziome mogą być widziane lepiej niż linie pionowe, lub też załamywaniem się linii na brzegach (osoby z astygmatyzmem, które spojrzą kątem oka na schody mogą mieć wrażenie, że te się zapadają). Niewyraźne widzenie w astygmatyzmie nie zależy od odległości, z jakiej patrzy się na dany obiekt, choć ta może mieć znaczenie jako że astygmatyzm często współwystępuje z krótkowzrocznością lub dalekowzrocznością. Sama wada spowodowana jest jednak zaburzeniem symetrii obrotowej oka, a najczęściej zaburzeniami na powierzchni rogówki lub soczewki wewnątrzgałkowej. Gdy promienie świetlne wpadają do oka, w zdrowym przypadku powinny skupiać się na siatkówce w jednym punkcie, tymczasem w przypadku astygmatyzmu po załamaniu nie łączą się w punkt, a załamują wzdłuż odcinka ograniczonego przez maksymalną i minimalną moc oka.
Specjalnie opracowane soczewki cylindryczne, których budowa jest zbliżona do budowy klasycznych szkieł cylindrycznych stosowanych w okularach korekcyjnych dla astygmatyków są dziś równie skutecznym rozwiązaniem w korekcji wzroku, gwarantując możliwość korekcji w większości przypadków astygmatyzmu. W rzeczywistości może więc nosić je każdy, kto dotychczas stosował wyłącznie okulary cylindryczne i cierpi z powodu astygmatyzmu nie mogąc rozstawać się ze swoimi okularami.
Rodzaje soczewek cylindrycznych – jak dobrać te właściwe?
Astygmatyzm jest chorobą, która przy nieprawidłowej korekcji może powodować częste bóle głowy, zmęczenie oczu i przyczyniać się do gorszego widzenia nawet przy stosowaniu soczewek korygujących krótkowzroczność lub dalekowzroczność. Stosowanie soczewek torycznych to w takiej sytuacji jedyny sposób na pozbycie się okularów korekcyjnych i jednocześnie skuteczną korekcję astygmatyzmu. Soczewki cylindryczne korygujące astygmatyzm powinny zostać dopasowane indywidualnie do każdego pacjenta w czasie wizyty u lekarza okulisty lub optometrysty, na podstawie przeprowadzonego przez niego badania wzroku.
Astygmatyzm dotyka każdego oka w innym stopniu, dlatego soczewki powinny być dobrane do wady w każdym oku z osobna. Co więcej, okulista musi ustalić odpowiednią rotację soczewki torycznej na oku, tak by widzenie w szkłach torycznych było ostre i nie zaburzało jakości wzroku. Toryczne soczewki kontaktowe są dostępne zarówno w wersji miesięcznej, dwutygodniowej, jak i jednodniowej, choć można zdecydować się także na wersję twardą pozwalającą na korekcję większych wad wzroku i dopasowaną z większą dbałością o indywidualne potrzeby każdego oka.