Browse By

Jak założyć własną fundację?

Założenie własnej fundacji wiąże się z przywilejami, jak i z obowiązkami. Z jednej strony mamy wtedy prawo do startowania w konkursach grantowych i korzystania z dofinansowań, które są przeznaczone tylko dla tego rodzaju organizacji. Z drugiej strony musimy pamiętać, że fundacja nie może prowadzić działalności, której celem jest zysk jej członków. Warto jednak wiedzieć jak krok po kroku założyć własną fundację.

Czym właściwie jest fundacja?

Musimy wiedzieć, że fundacje to organizacje pozarządowe, które są zakładane w celach społecznych lub gospodarczo użytecznych. Pamiętajmy, że fundacja nie ma na celu prowadzenia działalności gospodarczej, która będzie przynosić zysk jej członkom czy prezesowi. Każda fundacja opiera swoje działanie na podstawie ustanowionego statutu, a cała działalność musi być zgodna z ustawą o fundacjach.

Fundacje są zakładane przez fundatorów, którzy składają oświadczenie woli. Może ono być złożone albo w testamencie, albo w formie aktu notarialnego. W takim oświadczeniu powinien być ujęty cel całej organizacji oraz majątek przeznaczony na jego realizację. Ten majątek nazywany jest funduszem założycielskim. Na fundusz założycielski możemy przeznaczyć pieniądze i papiery wartościowe, ale nie tylko. Mogą być to również ruchomości i nieruchomości, które przekazujemy na własność fundacji.

Jakie mogą być cele fundacji?

Cele fundacji mogą być bardzo różne. Wśród najważniejszych można wymienić ochronę zdrowia, rozwój oświaty, kultury, gospodarki, nauki czy sztuki. Celem fundacji może być też inwestowanie w opiekę i pomoc społeczną, ochronę środowiska czy zabytki.

Przykładami fundacji może być chociażby Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, która pozyskuje fundusze na sprzęt medyczny. Jednak w Polsce istnieją setki mniejszych i mniej znanych fundacji. Przykładami mogą być tu fundacje takie jak: Międzynarodowe Stowarzyszenie Policji IPA, Biotechnologiczne Stowarzyszenie Edukacyjne, Klub Abstynenta „Alicja” czy Krajowe Towarzystwo Autyzmu. Każda z wymienionych organizacji ma inny cel działania i strukturę, jednak każda z nich działa w celach społecznych.

Jak zakłada się fundacje?

Gdy chcemy założyć fundację musimy wiedzieć jaki ma ona cel oraz ustalić jaki majątek przeznaczymy na jego realizację. Ten cel zapisujemy w statucie, natomiast majątek staje się funduszem założycielskim. Jak już wspomnieliśmy założyciel fundacji przed jej założeniem składa oświadczenie woli.

Fundatorem, czyli założycielem fundacji może zostać każda osoba fizyczna, niezależnie od tego jakie ma obywatelstwo i gdzie mieszka. Może to też zrobić osoba prawna, która ma siedzibę w Polsce lub za granicą. Fundacja nie musi mieć jednego fundatora – może być ich kilku.

To jednak nie wystarczy, aby fundacja mogła działać zgodnie z prawem. Następnie powinniśmy wpisać ją do Krajowego Rejestru Sądowego. Dzięki temu zyskuje ona osobowość prawną i może wykonywać czynności prawne.

Podsumowując fundację zakładamy w trzech krokach. Pierwszym z nich jest wydanie oświadczenia woli w formie aktu notarialnego lub testamentu oraz ustalenie funduszu założycielskiego. Kolejnym jest określenie statutu, który reguluje całą działalność fundacji. Na samym końcu następuje rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Warto wiedzieć, że każda fundacja ma obowiązek używania kodów PKD, czyli Polskiej Klasyfikacji Działalności. Dodatkowo fundacje prowadzące działalność gospodarczą muszą prowadzić pełną księgowość opierając się o przepisy ustawy o rachunkowości. Jeżeli chcemy prowadzić w naszej fundacji księgowość uproszczoną to musimy spełnić określone kryteria zapisane w art. 2 ust. 5 o rachunkowości. Jeżeli je spełniamy musimy zgłosić uproszczoną księgowość do naczelnika urzędu skarbowego w odpowiednim terminie.