Dlaczego strojenie gitary jest ważne?

Źle nastrojona gitara zepsuje najlepsze koncert i żaden muzyk nie wyczaruje z niej dobrej jakości dźwięków – po prostu nie uda się osiągnąć niezbędnej harmoni. Jak zatem obchodzić się z gitarą, by móc w pełni wykorzystywać jej potencjał?

Staraj się stroić w górę

Niektórzy gitarzyści mają brzydki zwyczaj strojenia strun za wysoko, po czym obniżania stroju przez poluzowanie maszynki. Powstały w ten sposób luz w maszynce czasem zaledwie tysięczna część centymetra – wystarczy, by szarpnięta struna zabrzmiała za nisko. Co robić? Postaraj się stroić strunę co najmniej pół tonu poniżej dźwięku docelowego. Naciągnij strunę tak, żeby w maszynce nie było żadnego luzu, i wtedy dopiero ją dostrój.

Możesz się łatwo przekonać o skuteczności tej metody, strojąc strunę E za wysoko, po czym luzując do momentu, w którym dostroisz ją do dźwięku E, wydobytego na piątym progu struny B*. Teraz szarpnij mocno pierwszą strunę i posłuchaj uważnie: brzmi za nisko. Odwróć kolejność: nastrój strunę E za wysoko i porównaj wysokość dźwięku z dźwiękiem E wydobytym przez dociśnięcie progu na strunie drugiej. Potem spróbuj nastroić strunę e mniej więcej pół tonu niżej niż dźwięk wydobyty na progu drugiej struny, naciągnij ją porządnie i dostrój do dźwięku docelowego. Szarpnij ją teraz, a przekonasz się, że brzmi znacznie lepiej niż poprzednio. Wniosek? Zawsze dostrajaj w górę.

Podstawy strojenia Twojej gitary

Każdy gitarzysta powinien się zaopatrzyć w elektroniczny kamerton, umożliwiający nastrojenie instrumentu w standardowym stroju a = 440 Hz- jak jednak wcześniej wspomniałem, nie należy się posługiwać wyłącznie kamertonem. Pustą strunę E możesz nastroić według dźwięku E poniżej C dwukreślnego na klawiaturze fortepianowej lub za pomocą kamertonu elektronicznego. Następnie dodśnij strunę basową E w sposób pokazany na rysunku, porównując wydobyty dźwięk z dźwiękiem sąsiedniej pustej struny. Dostrój strunę pustą. Potem dociśnij strunę A i dostrój do niej pustą strunę D itd. Pamiętaj, że tylko konsenkentne lekcje gitary pomogą Ci właściwie opanować sztukę strojenia. Możesz także skorzystać z dodatkowej nauki.

Średnica strun

Średnica strun ma duży wpływ na czystość intonacji. W przypadku gitar z pełnym korpusem, z zestawem obejmującym strunę G bez owijki, najlepszy efekt brzmieniowy dadzą moim zdaniem struny średnicy: .010, .013, .017, .026, .036 i .046. Wiem z doświadczenia, że dostrojenie strun extra-light i super-light jest praktycznie niemożliwe. Właściciele gitar akustyczno-elektrycznych oraz typowych gitar akustycznych używają zwykle zestawów ze struną G z owijką, co pozwala uniknąć wielu kłopotów z intonacją. Najczęstszymi winowajcami fałszów są właśnie modele trzeciej struny bez owijki. Mają tendencję do przewyższania dźwięków, a jeśli są przy tym zbyt miękkie, nic da się tego zniwelować nawet odpowiednią regulacją siodełka mostka.

W dobrze dopasowanym mostku z osobnym siodełkiem dla każdej struny siodełko dla struny G bez owijki odsunięte jest bardziej do tyłu niż inne siodełka na mostku. Dlatego też odradzam stosowanie trzeciej struny bez owijki w gitarach akustycznych z płytą wierzchnią typu archtop i flat-top, wyposażonych w mostek z ukośnym siodełkiem, których nie można dopasować do poszczególnych strun.

Strojenie w gitarze akustycznej

W gitarach akustycznych typu archtop i flat-top kłopotów z intonacją może też przysparzać druga struna. Jeśli struna H jest zbyt twarda, zachowuje się podobnie jak trzecia struna bez owijki- ma tendencję do zawyżania dźwięków w górnym rejestrze. W czasach popularności dużych zespołów z gitarą rytmiczną używanie bardzo twardych strun było na porządku dziennym. W konsekwencji trzeba było szczelinę siodełka pod drugą strunę nacinać w tył, żeby wyrównać intonację. Biorąc jednak pod uwagę rozmiar strun używanych we współczesnych gitarach typu hollowbody, pogłębienie szczeliny spowodowałoby zaniżanie dźwięków wydobywanych na progach drugiej struny w górnym rejestrze. Większość producentów gitar montuje dziś siodełka ukośne bez nacięć na struny, które pozwalają uzyskać doskonały strój przy zestawie strun o orientacyjnych rozmiarach: .012, .016, .024 (z owijką), .032, .042 i .054. W gitarach z mostkiem nieruchomym, na przykład klasycznych i folkowych, zróżnicowanie rozmiarów strun jest zwykle jedynym sposobem na zwalczenie problemów z intonacją. Niektórzy budowniczowie gitar klasycznych robią w siodełku specjalne nacięcie pod trzecią strunę, niwelując w ten sposób tendencję do zawyżania dźwięków wydobywanych z nylonowej struny bez owijki.