Browse By

Czym jest rehabilitacja?

Uznanie rehabilitacji za III fazę leczenia

W okresie drugiej wojny światowej nastąpił wielki postęp w medycynie, a pomoc lekarska coraz więcej zaważyła na procesie rehabilitacji, rozszerzając jej możliwości i skuteczność. Przyczyniło się to do tego, że uznano rehabilitację za III fazę leczenia — przy czym za I fazę uważano rozpoznanie, a II fazą było samo leczenie. Po jego ukończeniu chory „wchodził” w III fazę, która odbywała się w specjalnych ośrodkach rehabilitacyjnych. Tutaj często rekonstrukcyjne zabiegi chirurgiczne przyczyniały się do poprawienia funkcji uszkodzonego narządu.

Wprawdzie celem głównym była wtedy jeszcze nadal rehabilitacja zawodowa, ale włączenie lecznictwa w ten proces spowodowało, przynajmniej u nas w Polsce to, że Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej przejęło odpowiedzialność za rehabilitację, co miało zasadnicze znaczenie dla jej dalszego rozwoju. Druga wojna światowa była totalna. Ofiarami jej byli nie tylko wojskowi, ale także ludność cywilna łącznie z dziećmi i starcami. Warunki okupacyjne w Polsce wniosły jeszcze jeden ważny a ujemny element. Do liczby okaleczeń wojennych doszły kalectwa, które wynikały z zaniedbań w leczeniu różnych uszkodzeń urazowych, porażeń, wad wrodzonych, przewlekłych chorób itd. Ludność polska bowiem była pozbawiona możliwości właściwego leczenia, gdyż okupant zajął większość szpitali specjalistycznych dla swoich celów. Potrzeby rehabilitacji stały się szersze. Rehabilitacja zawodowa nie była wystarczająca, obejmowała ona tylko część osób poszkodowanych, a mianowicie populację wieku produkcyjnego. Nie potrzebowały jej natomiast dzieci i młodzież, ani też osoby wieku podeszłego. U pierwszych dominowała rehabilitacja medyczna i pedagogiczna, u drugich górowała rehabilitacja społeczna. Zróżnicowały się więc też kierunki rehabilitacji na: medyczną, społeczną i zawodową.  Rehabilitacja funkcjonalna jest najczęstszą odmianą stosowaną w lecznictwie. Wiąże się ona zawsze z leczeniem podstawowym, bądź zachowawczym, bądź chirurgicznym. Po ukończeniu leczenia większość chorych wraca do swych normalnych zajęć codziennych i zawodowych. Rola zabiegu operacyjnego w rehabilitacji w przypadkach, np. z utrwalonymi przykurczami, gdy leczenie funkcjonalne przestaje dawać postępy, chirurgiczne usunięcie przykurczów może utorować drogę dla bardziej skutecznej rehabilitacji funkcjonalnej. W ciężkich przypadkach, np. z deformacjami utrwalonymi itp., zabieg operacyjny jest często jedynym sposobem, aby umożliwić zapoczątkowanie rehabilitacji. Zabieg operacyjny dokonany na narządzie ruchu różni się zasadniczo od zabiegu chirurgicznego dokonanego na narządach wewnętrznych. Tutaj zabieg chirurgiczny jest przeważnie ostatnim etapem leczenia. Po wygojeniu się ran chirurg rozstaje się z chorym jako chirurgicznie wyleczonym.

W operacjach ortopedycznych zabieg operacyjny stwarza warunki dla nowego stereotypu statyczno kinetycznego. Stereotyp ten trzeba jednak wypracować, co jest zadaniem rehabilitacji. Osoba operowana musi się sama włączyć czynnie w ten proces. W chirurgii narządu ruchu akt operacyjny powinien być uważany za fazę w procesie rehabilitacji, musi być zawsze umiejętnie wkomponowany w program rehabilitacji pacjenta. Rehabilitacja troszczy się nie tylko o wypracowanie wyniku operacyjnego, ale także o dalszy los chorego po opuszczeniu szpitala, starając się zabezpieczyć mu powrót do społeczeństwa i do pracy. O rehabilitacji oraz sprzęcie medycznym, który jest niezbędny podczas niej przeczytacie w tym miejscu – wystarczy kliknąć aby przenieść się na stronę producenta sprzętu dokładnie rozumiejącego potrzeby osób rehabilitowanych.

Zabieg rehabilitacyjny

Ewolucja treści słowa rehabilitacja stała się pojęciem dużo szerszym mz pierwotne przywracanie zdolności do pracy. Wiele osób dorosłych nie może odzyskać tej zdolności, ale dzięki rehabilitacji może ułożyć sobie życie w sposób godziwy i pożyteczny, mimo pozostałych defektów. Dzieciom rehabilitacja stara się utorować życie wśród społeczności. U osób w podeszłym wieku ciężar gatunkowy rehabilitacji przesuwa się przeważnie na sprawy bytowe, na podtrzymanie sprawności fizycznej i psychicznej, na wyrobienie poczucia bezpieczeństwa społecznego.

Praca zespołu rehabilitacyjnego

Zespół rehabilitacyjny pracuje w takim składzie, jakiego wymaga rodzaj rehabilitacji chorych leczonych w danej placówce. Na małych oddziałach wystarczy lekarzowi magister rehabilitacji ruchowej i fizykoterapeuta. Większe placówki, które prowadzą rehabilitację zespoloną, powinny posiadać wszystkie agendy rehabilitacji, łącznie z terapią zajęciową, działem socjalnym, pracownią psychologiczną, działem zaopatrzenia ortopedycznego itd.